Dünyanın bir çok ülkesinden turizm, ticaret, aile, eğitim veya bilimsel araştırma amacıyla birçok ülke vatandaşı Türkiye’ye gelmektedir. Türkiye, coğrafi konumu itibari ile belirli amaçla yabancılar tarafından ziyaret alırken ve bir çok dünya ülkesinden göç almaktadır. Bunların başında ise; İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve diğer iller yer almaktadır. Belirli bir nedenle ve süre ile Türkiye’de bulunmak zorunda olan yabancı uyruklu vatandaşlar vize süresi yada vize muafiyeti süresi içerisinde, ikamet izni almak adına bulunduğu il göç idaresi müdürlüğünün e-ikamet sisteminden oturma izni başvurusu yapabilmek için göç idaresi randevu sisteminden başvuruda bulunmak zorundadır.
Göç İdaresi Randevu Nedir?
Göç idaresi randevu, yabancının Türkiye’de yaşamına yasal devam edebilmesi adına ikamet izni veya oturma izni çeşitlerinden birine başvurabilmesi e-ikamet sistemi üzerinden randevu oluşturmasıdır.
İlk, uzatma veya geçiş başvuruları için yabancı uyruklu kişinin göç idaresi genel müdürlüğü e-İkamet randevu sistemi üzerinden ikamet izni başvurusunda bulunmalı ve kendisine verilen randevu tarih ve saatinde bulunduğu il göç idaresine evraklarını teslim ederek başvuruyu tamamlamalıdır.
İkamet İzni
İkamet izni, yabancının belirli veya belirsiz bir süre için Türkiye’de yasal olarak kalabilmesine izin veren bir belge veya karttır. Türkiye’ye girişi yasal olan yabancılar için kalış süresi vize (1-90 gün) veya vize muafiyetinin tanıdığı süre ise 180 günde/90 gün olup doksan (90) günden fazla olamaz.
İkamet İzni Çeşitleri
İkamet izini çeşitleri, kısa dönem, aile, öğrenci ve uzun dönem gibi türüne göre yasal kalış süreleri değişmektedir.
Kısa Dönem İkamet İzni:
Kısa dönem ikamet izni türüne göre minimum 3 ay ile maksimum 2 yıl verilen, sadece öğrenim (öğrenci) kalış amacı olana 4 yıllık verilmektedir. Kısa dönem ikamet izni türleri şu şekildedir:
- Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların bilimsel araştırmanın izne tabi olması halinde bilimsel araştırmaya konu ilgili kurum veya kuruluşlardan (Kültür ve Turizm Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, üniversiteler vb.) izin belgesi almaları; izne tabi olmaması halinde araştırma konusuna ilişkin beyan sunmaları istenilmektedir.Bu amaçla gelecek yabancılara ikamet izni düzenlenebilmesi için, yurt dışı temsilciliklerimizden ‘Bilimsel Araştırma’ amaçlı vize alınmış olması gerekmektedir. - Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar;
Taşınmazı bulunan yabancıların ikamet izni talebinde bulunması halinde taşınmazın konut olması ve bu amaçla kullanılması gerekmektedir. Ayrıca aile üyelerinin konut üzerinde paylı veya elbirliği mülkiyet hakkına sahip olmaları halinde aile üyeleride bu kapsamda ikamet izni başvurusunda bulunabilmektedirler.Aile üyeleri, başvuru sahibinin eşini, ergin olmayan çocuğu ile bağımlı ergin çocuğunu ifade etmektedir. - Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar;
Ticari bağlantı veya iş kuracak yabancıların üç ayın üzerinde ikamet izni talep etmesi halinde yabancıdan temas kuracağı kişi veya şirketlerin davet mektubu veya benzeri belgeler istenebilir. - Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar;
Bu amaçla verilen ikamet izinleri hizmet içi eğitim verecek kurum veya kuruluşun sunduğu eğitimin içeriği, süresi, yeri konularındaki bilgi ve belgelere dayanarak program süresince düzenlenmektedir. - Türkiye Cumhuriyetinin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancılar;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların ilgili kurumdan alınacak bilgi ve belgeyi sunması istenir.
İkamet izni süresi, eğitim veya benzeri amacın süresini geçemez.
Öğrenci değişim programları (Erasmus, Mevlana, Farabi vb.) kapsamında gelen öğrencilerden; ilk kayıt tarihlerinden itibaren üç ay içinde genel sağlık sigortalısı olmak için talepte bulunanlardan ayrıca sağlık sigortası istenmez. Ancak, kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde başvuruda bulunmayarak genel sağlık sigortalısı olma hakkını kaybedenlerden özel sağlık sigortası yaptırmaları istenir. - Turizm amaçlı kalacak yabancılar;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancıların seyahat planlarına ilişkin hususlardaki (ülkede nerede, ne zaman ve ne süreyle kalacağı gibi) beyanı değerlendirilir. Gerekli görülmesi halinde bilgi veya belge sunması istenebilir. - Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar;
Bu amaçla Türkiye’ye gelen yabancıların kamu veya özel hastanelere kabulleri aranır. Bunlardan tüm tedavi masraflarını ödediklerini belgeleyenlerden sağlık sigortası şartı aranmaz.
İkamet izinleri tedavi sürelerine uygun olacak şekilde düzenlenir.
Tedavi süresince barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkânın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz.
Gerektiğinde ilgili hastaneden veya kamu kurum ve kuruluşundan yabancının tedavisine ilişkin bilgi veya belge istenebilir.
Mevcut Sağlık İşbirliği anlaşmaları kapsamında ülkemize tedavi amacıyla gelen yabancıların refakatçilerinin (anlaşmada refakatçilere ilişkin ayrıca bir hüküm bulunmuyorsa) ikamet izni işlemleri genel hükümlere göre yürütülmektedir.Ayrıca 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun Ek 14 üncü maddesine göre ülkemize gelen yabancıların en fazla iki kişiyi geçmeyen refakatçilerinden ikamet izni başvurularında geçerli sağlık sigortası şartı aranmamaktadır. - Adli veya idari makamların talep veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar;
Bu amaçla düzenlenecek ikamet izninin süresi, karar veya talepte belirtilen süre göz önünde bulundurularak düzenlenir. - Aile ikamet izni şartlarını kaybetmesi durumunda kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar;
En az üç yıl aile ikamet izni ile Türkiye’de kalmış olanlardan on sekiz yaşını tamamlayanlar, Türk vatandaşı ile evli olup üç yıl aile ikamet izni ile kaldıktan sonra boşanmış yabancılar (aile içi şiddet gerekçesi ile mağdur olduğunu mahkeme kararı ile ispat edenler için üç yıllık süre şartı aranmaz) ve destekleyicinin ölümü halinde bu kişiye bağlı aile ikamet izni ile kalanlar süre şartı aranmadan kısa dönem ikamet iznine başvurabilirler. - Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan ve Türkçe kursu vermeye yetkili kuruma (Milli Eğitim Bakanlığından izinli olmalıdır.) kayıt yaptıran yabancıya en fazla iki defa verilebilir.
Kurs süresi bir yıldan az ise ikamet izni süresi kurs süresini geçemez. Kursu veren kurum, Türkçe öğrenim amacıyla kayıt yaptıran yabancının kursa başlama ve devam durumunu il müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür. - Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar;
Bu amaçla düzenlenen ikamet izni süresi bir yılı geçemez. Barınma, iaşe veya sağlığa ilişkin giderleri ilgili kamu kurumlarınca karşılanan yabancılardan maddi imkânın tespiti ile geçerli sağlık sigortası şartı aranmaz. Kurumlardan bilgi ve belge istenebilir. - Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara mezun oldukları tarihten itibaren altı ay içinde müracaat etmeleri halinde bir defaya mahsus olmak üzere en fazla bir yıl süreli ikamet izni verilebilir. - Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu;
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara en fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir.
6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunun, 6458 sayılı Kanunda meydana getirdiği bu değişiklikle ülke ekonomisine katkı sağlayacak nitelikli yabancıların teşvik edilmesi ve yabancılara ikamet izni işlemlerinde kolaylık sağlanması amaçlanmıştır. - Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar,
Bu amaçla ikamet izni talebinde bulunan yabancılara en fazla beşer yıllık sürelerle ikamet izni düzenlenebilir.
Kısa Dönem Oturma İzni (İkamet İzni) için Gerekli Belgeler:
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen bir belgenin aslı ve fotokopisi
- 4 adet biyometrik (ICAO standartlarında) fotoğraf
- Sağlık Sigortası
- Adli Sicil Kaydı
- İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkanını ispatlar belgeler
- Duruma göre gerekli ise ek belgeler
Kısa Dönem İkamet İzni için Sağlık Sigortası
Kısa dönem ikamet izni için geçerli sağlık sigortası, turizm amaçlı kalacaklar ve diğer, aile, öğrenci ve uzun dönem ikamet izni türleri için il göç idaresi üzerindeki e-ikamet randevu sisteminden başvuru yaparken sigorta ekranındaki istenen bilgileri içeren sigorta poliçesidir.
Kısa dönem ikamet izni için sağlık sigortası üzerinde “işbu poliçe 10.05.2016 tarih ve 16 sayılı İkamet İzni Taleplerinde Yaptırılacak Özel Sağlık Sigortalarına İlişkin Genelge ile bu genelgede değişiklik öngören 16.06.2021 tarih ve 2021/8 sayılı Vize ve İkamet İzni Taleplerinde Yaptırılacak Özel Sağlık Sigortalarına İlişkin Genelgede Değişiklik Yapılmasına Dair Genelgede belirlenen asgari teminat yapısını kapsamaktadır.” yazısı yer almak zorundur.
İkamet için Sağlık Sigortası Fiyatları
Turizm (turistik) ve aile ikamet izni için geçerli sağlık sigortası fiyatları 2024 yılı itibari ile 1950 TL’den başlayan fiyatlarla yaptırabilirsiniz. 2024 yılı ikamet için geçerli sağlık sigortası fiyatları aşağıdaki tablodaki gibidir.
YAŞ | 1.YIL | 2.YIL | (2 YILLIK) TOPLAM |
0-15 YAŞ ARASI | 3.500 TL | 5.250 TL | 8.750 TL |
16-25 YAŞ ARASI | 1.950 TL | 2.925 TL | 4.875 TL |
26-35 YAŞ ARASI | 1.990 TL | 2.985 TL | 4.975 TL |
36-45 YAŞ ARASI | 3.030 TL | 4.545 TL | 7.575 TL |
46-55 YAŞ ARASI | 3.580 TL | 5.370 TL | 8.950 TL |
56-60 YAŞ ARASI | 4.900 TL | 7.350 TL | 12.250 TL |
61-65 YAŞ ARASI | 6730 TL | 10.095 TL | 16.825 TL |
66-69 YAŞ ARASI | 11.220 TL | 16.830 TL | 28.050 TL |
Aile Dönem İkamet İzni:
Türkiye aile ikamet izni, ülkemizde Türk vatandaşı ile evli olan yabancılara en az 1 sene maksimum ise 3 sene süreli olarak düzenlenirken, Türkiye’de çalışma izni ile yasal ikamet eden yabancı, eşine sponsor olup maddi gelirini ispatlaması şartıyla alabildiği ikamet izni türüdür.
Aile Oturma İzni (İkamet İzni) için Gerekli Belgeler:
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen bir belgenin aslı ve fotokopisi
- 4 adet biyometrik (ICAO standartlarında) fotoğraf
- Tüm aile bireylerini kapsayan/geçerli Sağlık Sigortası
- Adli Sicil Kaydı
- Gelir belgesi (Türk veya Sponsor eşe ait)
- Evli olduklarını gösterir belge
- Destekleyicinin nüfus cüzdanının aslı ve fotokopisi
- Adres kayıt sistemine (AKS) kayıtlı olduğunu gösteren belge
- Duruma göre gerekli ise ek belgeler
Öğrenci Dönem İkamet İzni:
Yabancının Türkiye’de ilkokul, lise, üniversite ve doktora gibi öğrenim gördüğü yada eğitim almaya devam ettiği süre boyunca minimum 1 sene veya maksimum 4 yıllık olmak üzere ülkemizde yasal kalmasına olanak tanıyan ikamet izni türüdür.
Öğrenci Oturma İzni (İkamet İzni) için Gerekli Belgeler:
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen bir belgenin aslı ve fotokopisi
- 4 adet biyometrik (ICAO standartlarında) fotoğraf
- Sağlık sigortası
- Adli Sicil Kaydı
- Aktif öğrencilik belgesi
- İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkanını ispatlar belgeler
- Duruma göre gerekli ise ek belgeler
Uzun Dönem İkamet İzni (Süresiz):
Uzun dönem ikamet izni, ülkemizde geçerli olan kısa dönem ikamet izni çeşitlerinden biri ile sekiz (8) sene kesintisiz olarak yaşamış, son üç sene içerisinde devletten herhangi destek ve yardım almamış olup geçerli sağlık sigortası poliçesine sahip yabancılara süresiz olarak göç idaresi müdürlüğü tarafından verilen izin belgesidir.
Öğrenci Oturma İzni (İkamet İzni) için Gerekli Belgeler:
- İkamet İzni Başvuru Formu
- Pasaport veya yerine geçen bir belgenin aslı ve fotokopisi
- 4 adet biyometrik (ICAO standartlarında) fotoğraf
- Sağlık Sigortası
- Adli Sicil Kaydı
- İkamet izni boyunca yetecek miktarda maddi imkanını ispatlar belgeler
- Son 3 yıl içerisin de sosyal yardım almadığına dair mühürlü ve imzalı belge
- Adres kayıt sistemine (AKS) kayıtlı olduğunu gösteren belge
- Duruma göre gerekli ise ek belgeler
İnsani İkamet İzni:
Türkiye’den çıkışları ve ayrılması makul veya mümkün olmayan yabancılar, aile düzeni ile çocuğun yüksek yararı söz konusu olan durumlarda göç idaresi başkanlığı ve valilik kararı ile düzenlenir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 46. maddesi uyarınca, insani ikamet izni başvurusu, valilikler bünyesindeki il göç idarelerine yapılmalıdır. Hemen belirtmek gerekir ki; il göç idaresi müdürlüğü tarafından İçişleri Bakanlığı’nın onayı alınmak suretiyle insani ikamet izni kararı verilir.
Oturma İzni Ne demek?
Oturma izni, yabancının ülkemizde 90 günden daha uzun süre kalmasını sağlayan yasal izin belgesidir. Diğer adı ile ikamet izni kartı veya belgesidir.